ჟურნალ ,,საბჭოთა ხელოვნების” ამა წლის მეექვსე ნომერი თითქმის მთლიანად მიძღვნილია დიდი ქართველი მამულიშვილის საქართველოს ეროვნულ განმანთავისუფლებელი მოძრაობის მამამთავრის ილია ჭავჭავაძის ხსოვნისადმი. ჟურნალი იხსნება ენათმეცნიერ არნოლდ ჩიქობავას სტატიით ,,ილია ჭავჭავაძე და სალიტერატურო ქართული ენის ერთიანობის საკითხი.” აკადემიკოსი ა. ჩიქობავა მოგვითხრობს თუ როგორ და ვისი მეოხებით მოხდა ქართული ენის რეფორმა მეცხრამეტე საუკუნეში და ამბობს, რომ საკითხი გადაწყდა [...]

ოცდაცხრა სექტემბერს ლევილის სასაფლაოზე სასაფლაოზე დაიკრძალა ოთხმოცდაათი წლის ასაკში გარდაცვლილი ნოე ცინცაძე. განსვენებული, განათლებით ფიზიკოს _ მათემატიკოსი იყო. დამოუკიდებლობის ხანაში მას განათლების მინისტრის თანაშემწის თანამდებობა ჰქონდა. ახალგაზრდა სემინარისტობის დროიდან სოციალისტურ მოძრაობაში ჩართულმა, მან თავის თანამოაზრეთა მსგავსი ცხოვრება განვლო.

ივერია #20 11 1978 პარიზი ქვემოთ მოყვანილ მოგონებას თავისი პატარა ისტორია აქვს, რომელიც საჭიროა მკითხველმა იცოდეს. აქ მოყვანილი ტექსტი ელიზბარს არ დაუწერია, არამედ ჩემს მიერ არის ჩაწერილი მისი ნაამბობის მიხედვით. 1945 წლის აპრილის ბოლო რიცხვებში, ელიზბარ ვაჩნაძე, მიტო სინჯიკაშვილი, ვინმე ქარდავა და მე, რადგან დაბომბვისა გამო მატარებლები არ მოძრაობდნენ, ზალცბურგიდან ფეხით მოკლე გზით გადავედით იტალიაში. [...]

ივერია #20 11 1978 პარიზი ამერიკელმა მოგზაურმა მაინარდ ოუენ ვილიმსმა 1918 წლის ოქტომბრის ამერიკულ გეოგრაფიულ ჟურნალში ვრცელი ნარკვევი მოათავსა, საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის და სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენის შესახებ. ის დასწრებია საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენის და კათალიკოსის კურთხევის ზეიმს მცხეთაში, 1917 წლის 12 ოქტომბერს. იგი ამ ზეიმის მომხიბლავ სურათებს აღწერს: ქალ-ვაჟთა გუნდს და ჩვენი რელიგიის ,,ჩემპიონებს” _ [...]

შალვა კალანდაძე ივერია #22 1979 პარიზი საბჭოთა კავშირში ძალით შეყვანილ ერებსა და კომუნისტური პარტიის ხელმძღვანელობას შორის, გარდაუვალი უფსკრული დღითი-დღე იზრდება. ნაციონალური წინააღმდეგობის ზრდის, კომუნისტური ზღუდეები უკვე მოშლილია და ყველა კარგად ხედავს, რომ კომუნიზმისათვის არაა საჭირო რუსიფიკაცია და ასიმილაცია, არამედ, ის საჭიროა ახალი იმპერიის სიდიადისათვის.

- დღეს არავისთვის სადაო არ არის ის ამბავი, რომ ნაციონალური საკითხების მოუწესრიგებლობა ჩვენი ეპოქის ერთი დიდი სატკივარია. ამ პრობლემამ თანამედროვე ცხოვრებაში ფრიად მნიშვნელოვანი ადგილი დაიკავა. მით უმეტეს მას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს ჩვენთვის ქართველებისათვის. ამიტომ სრულიად ბუნებრივია, რომ მრავალ საკითხთა შორის ის ყველაზე მეტად გვაინტერესებდეს, როგორც პრაქტიკულად ისე თეორიულად. მაგრამ ნაციონალური პრობლემით არა მარტო დაჩაგრულ ერთა [...]

დაპყრობილ სახელმწიფოს საფუძვლებდანგრეული ერის თავისუფლებისა და აღდგენა_აღორძინების იდეურ მეთაურ ილიას სისხლი, წიწამურის ველზე დაიღვარა, მტრის მიერ მოსყიდული ხელით. ილიას მიერ მოცემულ დედა იდეებსა და აზრების ირგვლივ, მისსივე და მის თანამგრძნობ მესამოციანელთა წლების ეროვნულ მოღვაწეთა მიერ, შექმნილ ნაციონალ-პოლიტიკურ ასპარეზზედ შემოიკრიბა, დაარსდა ეროვნულ-დემოკრატიული მიმართულება, რომელიც საბოლოოდ 1917 წლის თიბათვეში, ორგანიზაციულად მოწყობილი პოლიტიკური პარტიის სახით, მოევლინა ქართულ საზოგადოებას. [...]

ბიოგრაფიული ცნობები და ნაკვეთები მოღვაწისა და კაცის პორტრეტისათვის. ამ წერილიში მოტანილი ცნობები საგრძნობ ნაწილად ემყარება ქალბატონ სოფიო კედია ჩიჯავაძის ასულის გამოუქვეყნებელ მემუარებს, რომელთა სარგებლობის უფლების დართვისათვის , რედაქცია უღრმეს მადლობას გამოთქვამს. სპირიდონ კედია დაიბადა ქალაქ ზუგდიდში, 1884 წელს ოც სექტემბერს. მისი მშობლები იყვნენ: მალხაზ კედია თეო ქუთათელაძის ასული დედით დგებუაძე. ოჯახი მდიდარი არ იყო, მაგრამ [...]